DÜNYANIN ATEŞİ ÇIKIYOR: Karbon nötr ne demek?

Dünyamızın çevresinde sera gazı denilen metan ve karbondioksitten oluşan bir manto var. Dünyamız bu manto sayesinde güneşten gelen kızıl ötesi ışınlardan korunuyor. Bilinenin aksine gelen ışını engellemekten ziyade gelen ışının dünyadan yansımasını engelleyerek atmosfer içinde hapsediyor ve zamanla dünyanın ısınmasına neden oluyor. Eğer bu sera gazı dediğimiz gazlar fazla birikirse dünya çevresinde kızıl ötesi ışınlar daha çok hapsediliyor ve dünya daha da ısınıyor ve ısınacak.

Nobel Barış Ödülü alan Dördüncü Değerlendirme Raporu'na göre, küresel ısınma artık tartışmasız bir gerçek. Daha da kötüsü bu sera gazı birikiminin önemli bir bölümünden insanoğlu sorumlu. Enerji, sanayi, ulaşım, tarım, atık, ormancılık ve arazi kullanımına bağlı olarak toplam 6 temel sera gazının salımı, 1970 - 2004 yılları arasında %70 artmış. Bu sürecin ilk 24 yılında bu artış %25 iken takip eden 10 yılda iki katına yakın artarak %70 olmuştur. İnsan kaynaklı sera gazı oluşumunun % 65’i fosil yakıtların yanmasından kaynaklanmıştır. Küresel ortalama dünya yüzeyinin sıcaklığı son yüzyılda 0.74 °C yani bir dereceye yakın artmıştır. Bu artış geri beslemeli olarak devam etmektedir. Şöyle ki, artan sıcaklık buzulları eritmekte, denizlerdeki su miktarının artmasına neden olmakta ve bunun sonucu da kara miktarında azalmalar gerçekleşmektedir. Kara miktarının azalışı zaten tüketilmekte olan orman ve bitki örtüsü için kaynak azalmasına sebep olmaktadır. Özetle bir taraftan biz artan nüfus ve şehirleşme adına bitki örtümüzü yok ediyoruz, korumuyoruz, diğer taraftan bunları tüketirken de fosil yakıtlarımızı yok ettiğimizden dünyanın ısısını artırıp yine toprak azalmasına neden oluyoruz. Yani biz, bize bahşedileni sorumsuzca tükettiğimizde aslında sadece gördüğümüz kısmını tükettiğimizi sandığımız durumun iki katını tüketiyoruz. 

Karışık mı oldu. Umarım söylemek istediklerimi ifade edebilmişimdir.

Karbon nötr ne demek?

Bir kişi veya kurumun oluşturduğu sera gazlarını dengelemek ve net olarak sıfır sera gazı yaymaya sahip olmak için salınan sera gazları miktarına eşdeğer sera gaz salınımına engel olacak ağaçlandırma projeleri yapmak, mevcutların tüketiminin azalması için de güneş, rüzgar gibi ek enerji kaynakları yapmak. Birde karbon ayak izimiz var. Bir işletmenin, ülkenin atmosfere yaydığı karbondioksit miktarı olarak ifade ediliyor.

Ağaç dikerek çevreye verdiğimiz etkiyi azaltmanın yanı sıra rüzgâr, güneş enerjisi, biyogaz, çöp gazı (metan gazıdır, bu yüzden çöp toplama alanlarında bazen patlamalar olur. 1993 İstanbul, Ümraniye çöp bölgesi patlaması) depolama alanları ve benzeri yenilenebilir enerji kaynaklarına destek olmak önemlidir.

Çok önemlidir.

İnanılmaz önemlidir.

Bilhassa önemlidir.

Daha ne diyeyim bilemiyorum. Dünya önceki dönemlerde de kutsal kitaplarda da ve de bilim insanları tarafından da ifade edildiği üzere tufanlar yaşamış ve pek çok badire atlatmış.

Böyle devam edecek olursak kaçıncı olacağını bilemediğimiz bir tufan daha yaşar bu dünya. Amaaan banane mi, ben görmem mi diyorsunuz. İnsan sevgisinin, hayvan sevgisinin, çocuk sevgisinin kalmadığı bir dünyada bitkiye mi önem vereceğiz diyorsunuz.

Bu işin, bizlerin özünde kıyamet dahi kopuyor olsa elinizdeki fidanı dikin diyen bir peygamberimiz var, savaş yaralarını sardıktan hemen sonra ağaçlandırma yapan atalarımız var.

Nasıl böyle insanlar olduk diye sormak istiyorum.

Nasıl bu hale geldik biz?

Birde ısrarla bir video önereceğim. Umarım izlersiniz. Himalayalar da bir ülke olan Bhutan krallığının başkanının konuşması. Küçücük bir ülke olan hiç karbon pozitif olmamış Bhutan’ın karbon nötr hikayesi.  Linki burada https://www.youtube.com/watch?v=7Lc_dlVrg5M 

Sevgilerimle

Bir akademisyenin kadrajı